استرانگولاپرتی (Strangolapreti)
دامپلینگهای تهیهشده از نان خشک، مانند استرانگولاپرتی (Strangolapreti) و کاندرِلی (Canederli)، در چندین منطقه از ایتالیا یافت میشوند، اما ریشهی اصلی آنها از ناحیههای آلپی شمال کشور است. در روستاهای بسیار دورافتاده، جاییکه زمستانهای سرد و کوهستانی باعث انزوا میشد، نان معمولاً تنها هفتهای یا حتی ماهی یکبار پخته یا تهیه میگردید. از اینرو استفاده از نان بیات راهی هوشمندانه و صرفهجو برای بهرهبرداری از مواد ساده و افزایش حجم غذا با افزودن اندکی از مواد گرانتر و کمیابتر مانند سبزیجات، گوشتهای دودی و پنیر بود.
دامپلینگهای نانی مانند استرانگولاپرتی معمولاً بهعنوان پیشغذا سرو میشوند — یا با کرهی آبشده روی آنها ریخته میشود، یا درون آبِ گوشت یا سوپ ارائه میگردند.
این غذا از منطقهی ترنتینو (Trentino) و سایر نواحی کوهستانی شمال ایتالیا سرچشمه گرفته است و نوعی تغییر یافتهی استروتزاپرتی توسکانی (Strozzapreti) بهشمار میآید؛ با این تفاوت که در شمال پایهی آن نان خشک است، درحالیکه در توسکانی با ریکوتا و سبزیجات تهیه میشود.
دربارهی نام جالب آن — که بهمعنای «خفهکنندهی کشیش» است — داستانهای متعددی در سراسر ایتالیا، از فریولی، مارکه، لاتزیو، آبروتزو، کالابریا، تا سیسیل وجود دارد.
برخی میگویند کشیش پرخوری آنقدر با ولع غذا را خورده که در گلویش گیر کرده و خفه شده است. دیگران معتقدند که کشیشها ظریفطبعتر از آن بودهاند که چنین دامپلینگ روستایی و سنگینی را ببلعند. و در برخی روایتها آمده که این غذا آنقدر خوشمزه و لذیذ است که تنها غذایی درخور پذیرایی از کشیش بوده است.
غذایی ساده، سنتی و سرشار از طعمهای گرم شمال ایتالیا — نمونهی کامل از هوشمندی آشپزی فقیرانهی ایتالیایی (Cucina Povera) که از کمترین مواد، بیشترین لذت را خلق میکند.
