🎯 دقت در اندازهگیری
وقتی توی آشپزی از اندازهگیری صحبت میکنیم، منظورمون هم دقت هست و هم ثبات.
- دقت (Accuracy): یعنی چقدر به مقدار واقعی نزدیکیم.
- ثبات (Precision): یعنی چند بار پشت سر هم همون نتیجه رو میگیریم.
📌 مثلاً:
اگه سه بار یه قاشق آرد برداری، و هر بار ۱۲ گرم بشه، یعنی ثبات داری.
اگه مقدار دقیق لازم ۱۴ گرم باشه و تو همیشه ۱۲ میزنی، یعنی دقتت پایینه ولی ثباتت خوبه!
⚖️ کی باید خیلی دقیق باشی؟
بعضی مواقع خیلی مهمه که مقدار مواد دقیق باشه، مخصوصاً در موارد زیر:
- نانوایی و شیرینیپزی
چون اونجا با واکنشهای شیمیایی سروکار داریم.
مقدار زیاد یا کم از تخممرغ، بکینگپودر یا آرد، بافت و طعم رو کلی تغییر میده. - پخت با دمای پایین یا طولانی
وقتی دما پایینه، کوچیکترین تغییر در مقدار مواد یا دما، زمان پخت رو کلی عوض میکنه.
🌀 خطاهای اندازهگیری رایج
- پیمانهی اشتباه:
مثلاً استفاده از پیمانه خشک برای مواد مایع یا برعکس - فشرده کردن مواد خشک:
مثلاً آرد رو بکوبی توی پیمانه → مقدار بیشتر میشه از چیزی که باید باشه - چشمسنجی بدون تجربه:
برای سرآشپزهای باتجربه خوبه، ولی برای شروع نه!
🌈 کی میتونی رها باشی؟
همیشه هم لازم نیست به میلیگرم دقیق باشی! بعضی موقعها فقط باید:
- با حس چشایی خودت تنظیم کنی (نمک، ادویه)
- با تجربهی شخصی جلو بری (مثلاً مقدار آب در خمیر بههوای محیط هم بستگی داره!)
- غذا رو تست کنی و درجا تغییر بدی
📌 قانون طلایی معلم:
«در نانوایی مثل شیمیدان رفتار کن، ولی در آشپزی مثل هنرمند!»
✅ جمعبندی فصل دوم
- اندازهگیری درست، باعث میشه غذا قابل تکرار و مطمئن باشه.
- بدون دقت، بعضی غذاها اصلاً درنمیان.
- ابزار، سیستمهای اندازهگیری، چگالی و تفاوت بین مواد خشک و مایع رو بشناس.
- و همیشه یاد بگیر کی سختگیر باشی و کی با ذوق پیش بری!
دسته بندی ها: شیمی غذا